Trong bối cảnh dân số gia tăng nhưng đất ngày càng hạn hẹp, nhiều chuyên gia cho rằng nhà cao tầng chính là giải pháp tất yếu cho Việt Nam.
Hội thảo quốc tế với chủ đề “Tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan với hệ thống hạ tầng đô thị tại các thành phố lớn ở Việt Nam” diễn ra ngày 5/6, tại Hà Nội quy tụ hàng chục chuyên gia nước ngoài đến từ 6 quốc gia và vùng lãnh thổ như Mỹ, Anh, Tây Ban Nha, Singapore, Hong Kong, Hàn Quốc.
Tại đây, một số chuyên gia cho rằng, sự xuất hiện của các các tòa cao ốc ở những quốc gia trên thế giới đã mang đến cho đô thị một hình ảnh văn minh, hiện đại, thế nhưng ở Việt Nam, cao ốc dường như bị nhắc đến như một "tội đồ" bóp nghẹt giao thông, phá vỡ quy hoạch....
Kiến trúc sư Nguyễn Đỗ Dũng, đến từ Công ty tư vấn CPG Consultants Singapore cũng cho rằng, trên thế giới không có nước nào hạn chế xây nhà cao tầng, họ chỉ kiểm soát mật độ dân số, chứ không kiểm soát hình thức xây dựng.
Để chứng minh cho luận điểm của mình, ông Dũng đã đưa ra những tính toán “minh oan” cho nhà cao tầng. Cụ thể, theo ông, một căn nhà ống, trung bình có diện tích 80m2. Nếu xây dày đặc như hiện nay, thì trên một ha thì 80% diện tích sẽ có khoảng 100 căn nhà. Giả sử mỗi hộ gia đình có 4 người, mật độ trung bình sẽ là 400 người sinh sống trên mỗi ha.
Trong khi đó, theo ông, nếu xây chung cư, với một ha cho cùng một số lượng nhà ở đó thì tình trạng đô thị sẽ khác. Tòa chung cư cao 25 tầng, mỗi tầng 4 căn hộ, diện tích khoảng 200m2 một căn. Để chứa đủ 100 căn thì diện tích mỗi sàn của tòa tháp chỉ chừng 1.150 m2, đã bao gồm hành lang, thang bộ và thang máy. Diện tích này chỉ chiếm hơn 10% của một lô đất một ha. Phần đất còn lại gần 9.000 m2 được dành cho thiết kế vườn hoa, công viên, bãi đỗ xe và các tiện ích khác, thậm chí có thể dùng mở rộng đường.
Đồng quan điểm, Tiến sĩ Huỳnh Thế Du, Giảng viên Đại học Full Bright cho rằng, nhà ống dày đặc mới chính là một trong những nguyên nhân gây trục trặc tại các khu đô thị lớn ở Việt Nam. Cấu trúc nhà ống chỉ phù hợp với giao thông cá nhân, nhất là xe máy. Muốn giải quyết vấn đề, theo ông nên xây nhà cao tầng gắn với hệ thống giao thông công cộng công suất lớn.
Như vậy, theo các chuyên gia, nhà cao tầng là giải pháp đúng đắn duy nhất cho phát triển đô thị nếu được kiểm soát chặt chẽ các chỉ tiêu quy hoạch, đảm bảo chỉ số mét vuông về giao thông, cây xanh, các khu công cộng trên đầu người dân. Việc hạn chế xây nhà cao tầng trong trung tâm không phải là tối ưu bởi cùng với đó là xu hướng chuyển từ xe máy sang ôtô sẽ làm vấn đề ùn tắc trở nên trầm trọng hơn.
Tại hội thảo, các chuyên gia đều cho rằng có một tình trạng là không chỉ các trục đường lớn mà kể cả các con ngõ nhỏ cũng có nhà cao tầng. Do đó, vấn đề không phải nằm ở việc xây nhà cao tầng mà là ở chỗ việc xây dựng của các chủ đầu tư có tuân thủ quy hoạch hay không.
Ông Nguyễn Tuấn Cường, Giám đốc sàn giao dịch bất động sản Atlanticc cũng cho rằng, vấn đề xảy ra ùn tắc giao thông, mật độ dân số quá tải không nằm ở sự xuất hiện của một số chung cư cao tầng. Sự quá tải ở trung tâm xuất phát từ 2 nguyên nhân chính, một là quản lý bị "tắc", thứ hai là chưa có sự đồng bộ hóa trong quy hoạch. Trong khi các đô thị ở nước ngoài xây theo mô hình bàn cờ, các hướng đều mở luồng di chuyển từ trung tâm ra ngoại thành thì ở Việt Nam ngược lại, quy hoạch dáng thắt cổ chai khiến các nút, điểm ở thủ đô bị tê liệt.
Đồng tình với quan điểm này, TS Ngô Viết Nam Sơn cho rằng “nhà cao tầng không có lỗi”. Còn theo ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, việc các tòa nhà cao tầng hiện diện trong lòng các đô thị Việt Nam như một sự tất yếu trong quá trình đô thị hóa và phát triển hội nhập với toàn cầu. Nhờ đó, hàng triệu người dân ở các đô thị lớn có cơ hội tiếp cận một nơi ở riêng.
Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, tình trạng ùn tắc không phải do quản lý cao tầng hay thấp tầng mà quan trọng là quản lý về mật độ, về hạ tầng giao thông, xã hội xung quanh dự án để đáp ứng cho lượng cư dân như vậy.
Theo ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam, chủ đề hội thảo đã được báo cáo và xin chỉ đạo của Thủ tướng.